Umetnost kao iskustvo uma
Umetnica Ana Knežević predstavila je u Njujorku, gde već godinama živi i radi, najnoviju instalaciju “Voiding the Void”, rađenu u virtuelnoj realnosti (VR), a zasnovanu na ideji o umetničkom delu koje nije objekat ili događaj, već iskustvo nastalo u umu.
Poznata po svetlosno-zvučnim radovima, Ana Knežević realizovala je instalaciju “Voiding the Void”, predstavljenu 26. i 27. aprila na izložbi u Culture Hub-u, kao učesnica jednogodišnjeg rezidencijalnog umetničkog programa tog centra za umetnost i tehnologiju. Posetioci izložbe imali su priliku da tokom 15-minutnog iskustva prolaze kroz virtuelni prostor, istražujući oblike i spoljašnje i unutrašnje zvuke. Njihovi pokreti vodili su ih do novih odnosa sa virtuelnim prostorom u kojem su, kao i sa svetom kojem se vraćaju.
Instalacija “Voiding the Void”, kako je navela istoričarka umetnosti Aleksandra Lazar u pratećem tekstu, zasnovana je na tezi da je Ideal aktuelniji od stvarnosti, te da je prostor u nečijem umu aktuelniji od bilo kojeg pokušaja njegove reprezentacije u materijalnom obliku. U tom kontekstu, Ana Knežević sledi klasičnu tradiciju (koptska, egipatska, grčka, kineska) u cilju buđenja sposobnosti vida koja već postoji, ali je okrenuta u pogrešnom smeru. Sokratov majeutički pristup, baziran na procesu pomaganja pojedincu da osvesti sopstvene latentne ideje i saznanja metodom razgovora i postavljanja pitanja (a ne predavanja), filozofsko je polazište instalacije “Voiding the Void”, navela je Aleksandra Lazar, opisujući taj novi rad Ane Knežević kao putovanje kroz pripremljeni um.
Instalacija "Voiding the Void" konstruisana je u arhitektonskom programu 3D Studio Max, razrađena u VR Unity programu, a realizovana je kroz HTC Vive set. Saradnici na tom projektu su arhitekta Marija Milovanović iz Beograda i VR stručnjak Alex Lashkhi iz Tbilisija, Gruzije.
Projekat je realizovan od granta koji je Kneževićeva dobila od centra Culture Hub, koji su 2009. godine osnovali Institut za umetnost u Seulu i legendarno njujorško alternativno pozorište La MaMa. Culture Hub unapređuje rad umetnika koji eksperimentišu novim tehnologijama kako bi stvorili nove umetničke forme. Kao svojevrsni inkubator za kreativnost, fokusiran na presek umetnosti i tehnologije, Culture Hub povezuje umetnike iz različitih disciplina i kultura i obezbeđuje im okruženje u kojem mogu da sarađuju, eksperimentišu i istražuju.
Voiding the Void, 3D Max Model
3D Max Studio žičani model
Umetnost Ane Knežević, koja od 2013. godine živi i radi u Njujorku, uklјučuje 2D radove i prostorne instalacije. Nјen primarni fokus su svetlosno-zvučne instalacije u kojima od 2003. godine istražuje odnose i preseke prostora, svetla i zvuka. Harmonija, balans i simetrija su klјučni elementi u njenom radu.
Rođena 1976. u Beogradu, gde je 2002. završila Fakultet likovnih umetnosti, Ana Knežević studirala je potom slikarstvo i na Masačusets koledžu za umetnost u Bostonu (2003/2004).
Izlagala je na brojnim umetničkim manifestacijama i izložbama u Srbiji, uklјučujući Oktobarski salon 2005. i Salon Muzeja savremene umetnosti 2015. Dobitnica je prestižnih nagrada za svoje instalacije, među kojima je i nagrada “Vladimir Veličković” za 2009. Takođe, dobitnica je i dva značajna nјujorška granta: CEC ArtsLink 2012. i Polok-Krasner 2017/2018.
Među njenim najvažnijim umetničkim projektima u javnom prostoru je “Radio Light 487796 - Klaster”, koji je predstavlјen 2006. u Beogradu, a posvećen je Nikoli Tesli, povodom 150 godina od rođenja tog velikog naučnika.
Ana Knežević boravila je tokom 2012. u Njujorku i na muzičkom konzervatorijumu Oberlin, kao dobitnica rezidencije CEC ArtsLink fondacije, u okviru programa TIMARA, poznatog po alumnima iz sveta muzičke produkcije, softver dizajna, kompozicije, filma i videa.
Osim u Srbiji, Ana Knežević izlagala je i u SAD, Francuskoj, Mađarskoj i Bugarskoj. U Njujorku se do sada predstavila 2017. godine u Mobile Augmented Reality Lab-u VR instalacijom "A Place to Hold You" (2003-2017), koju je realizovala novcem od Polok-Krasner granta, te zidnom instalacijom "Inner Tuning" na grupnoj izložbi Celestial Mechanics krajem 2017. godine u Art Work Advisory u Harlemu.
*Foto: Ana Knežević
(SEEcult.org)
